Στις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ., στην περιοχή αυτή σχηματίστηκε ινδοευρωπαϊκός πληθυσμός και ως αποτέλεσμα της συγχώνευσης δημιουργήθηκε ένας πληθυσμός που διατήρησε συγκεκριμένα πολιτισμικά και γλωσσικά χαρακτηριστικά στη Βαλκανική Χερσόνησο (τη φυλή των Πελασγών). Μεταξύ της δεύτερης χιλιετίας και του πρώτου αιώνα π.Χ., ιδρύθηκε ένας Ιλλυρικός πληθυσμός. Όπως οι Έλληνες, έτσι και οι Ιλλυριοί κατάφεραν να διατηρήσουν τη γλώσσα και τις παραδόσεις τους παρά τη ρωμαϊκή κατοχή.

Η Αλβανία θεωρείται μια από τις περιοχές με τα παλαιότερα ίχνη πληθυσμού στα Βαλκάνια και την Ευρώπη.

Υπάρχουν μαρτυρίες για πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα σε διάφορα μέρη των αλβανικών περιοχών, όπως η Λεπενίτσα στην Αυλώνα, το Τρεν στην Κορυτσά, η Χαρά στους Σαράντα, η γειτονική Σκόδρα στη Σέλτσε, το όρος Νταΐτι, η Πρίζρεν κ.λπ., που επιβεβαιώνουν την παρουσία ιχνών της αρχαίας πληθυσμού στο έδαφος της Αλβανίας. Η μελέτη αυτών των αρχαιολογικών χώρων απέδειξε ότι οι πρώτοι οικισμοί των Αλβανών άρχισαν να εγκαθίστανται στα μέσα της Παλαιολιθικής (100-40 χιλιάδες χρόνια π.Χ.).

Επίσης κατά τη νεολιθική περίοδο (6000 – 2600 π.Χ.), αυτό υποδηλώνει πολύ πυκνότερο πληθυσμό στα αλβανικά εδάφη. Αυτό σημειώνεται από τις αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή της Κορυτσάς, όπου ανακαλύφθηκαν 12 οικισμοί αυτής της περιόδου. Τέτοιοι οικισμοί έχουν βρεθεί και στο Τσάκραν της Κολωνίας, στην κοιλάδα του ποταμού Μαύρο Ντριν στη Μάτα, στο Περμέτ κ.λπ.

Προϊστορική ζωγραφισμένη σπηλιά Λεπενίτσα κοντά στην Αυλώνα

Ο ινδοευρωπαϊκός πληθυσμός εγκαταστάθηκε εδώ στις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ. Ως αποτέλεσμα αυτής της συγχώνευσης, ένας νέος πληθυσμός (πελάζγη) σχηματίστηκε στη Βαλκανική Χερσόνησο, ο οποίος διατήρησε συγκεκριμένα πολιτισμικά και γλωσσικά χαρακτηριστικά.

Ιλλυρική Τουμούλ από την Καμενίτσα κοντά στην Κόρκα

Αυτός ο αρχαίος πληθυσμός έγινε οι πρόγονοι των Ιλλυριών μεταξύ της 2ης χιλιετίας και του 1ου αιώνα π.Χ. Μετά την πτώση της το 30 π.Χ. και με το τέλος των τριών Ιλλυρορωμαϊκών πολέμων, η Ιλλυρία πέρασε στον έλεγχο της τελευταίας.

Μουσείο Σκεντέρμπεη, Ιλλυριοί εναντίον Ρωμαίων

Μετά τη διαίρεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (395 π.Χ.), η Ιλλυρία έγινε μέρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Αρχαιολογικός χώρος Billis, Αλβανία

Αν και ήταν υπό ρωμαϊκή κατάκτηση, οι Ιλλυριοί διατήρησαν τη γλώσσα και τις παραδόσεις τους στο πέρασμα των αιώνων. Από το λιμάνι του Δυρραχίου περνούσε η «Εγνατία οδός», ο σημαντικότερος εμπορικός δρόμος μεταξύ Ρώμης και Κωνσταντινούπολης (Βυζάντιο).

Οδός Εγνατίας – Αλβανίας

Οι τρεις πρώτοι Βυζαντινοί αυτοκράτορες (Αναστάσιος Α’, Ιουστίνος και Ιουστινιανός Α’) ήταν Ιλλυρικής καταγωγής. Οι επιθέσεις βαρβάρων μεταναστευτικών φυλών (Βησιγότθοι, Ούννοι, Οστρογότθοι και Σλάβοι) συνεχίστηκαν κατά τον 5ο και 6ο αιώνα. Το 1344 η Αλβανία τέθηκε υπό τον έλεγχο του Σερβικού Βασιλείου. Μετά την πτώση του στον πόλεμο κατά της Τουρκίας το 1389, δημιουργήθηκε το Πριγκιπάτο του Arberesh.

Το πιο σημαντικό από αυτά ήταν το πριγκιπάτο Balshai. Η περιοχή ήταν ανοιχτή στις Οθωμανικές επιθέσεις, οι οποίοι κατάφεραν να θέσουν υπό την εξουσία την Αρμπέρια. Η αντιοθωμανική αντίσταση κορυφώθηκε το 1443-1468, όταν ο Αλβανός εθνικός ήρωας Γέργε Καστριώτης Σκεντέρμπεης ηγήθηκε μιας αλβανικής εξέγερσης κατά των Οθωμανών.

Εκκλησία της Αγίας Μαρίας στην Απολλωνία – Φίερ – Αλβανία

Την περίοδο αυτή η Arberia εξελίχθηκε σε βασικό παράγοντα σε όλη την Ευρώπη. Μετά τη συγκρότηση στις 2 Μαρτίου 1444 του συνασπισμού των Αρβέρων φεουδαρχών στην ιστορική Συμμαχία της Λέζας, ο εθνικός ήρωας Γέργος Καστριώτης Σκεντέρμπεης ηγήθηκε της αντίστασης στην οθωμανική απειλή για 25 χρόνια.

Υπήρξαν τρεις οθωμανικές επιθέσεις στην Κρούγια, όλες απέτυχαν και μόνο 10 χρόνια μετά το θάνατο του Σκεντέρμπεη, το 1478, κατάφεραν τελικά να καταλάβουν την Κρούγια. Για περισσότερα από 400 χρόνια η Αλβανία ήταν υπό Οθωμανική κυριαρχία. Η Αλβανική Αντίσταση συνεχίστηκε και στις επόμενες περιόδους, ιδιαίτερα εμπνευσμένη από το Ιλλουμινιστικό κίνημα της Αλβανικής Εθνικής Αναγέννησης που προέκυψε τον 19ο αιώνα.

Κάστρο στην Kruja, Αλβανία

Οι αλλεπάλληλες εξεγέρσεις και οι προσπάθειες κορυφώθηκαν με την ανακήρυξη της εθνικής ανεξαρτησίας στις 28 Νοεμβρίου 1912. Η Συνέλευση της Αυλώνας δημιούργησε την πρώτη αλβανική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Ισμαήλ Κεμαλή. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, που ξέσπασε το 1914, η Αλβανία μετατράπηκε σε πεδίο μάχης για διάφορες δυνάμεις κατοχής, όπως αυστροουγγρικά, ιταλικά και γαλλικά στρατεύματα. Το συνέδριο του Lushni, που πραγματοποιήθηκε το 1920, είχε σκοπό να διατηρήσει την εδαφική ακεραιότητα της Αλβανίας μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μνημείο Ανεξαρτησίας, Αυλώνα, Αλβανία

Αυτό το συνέδριο ανακήρυξε τα Τίρανα πρωτεύουσα της Αλβανίας. Την ίδια χρονιά η Αλβανία εντάχθηκε στην Κοινωνία των Εθνών. Μετά από μια περίοδο πολιτικών αναταραχών το 1924, η χώρα γνώρισε μια αστικοδημοκρατική επανάσταση και αμέσως μετά η κυβέρνηση Φαν Νόλι ηγήθηκε της χώρας. Το 1928 η χώρα ανακηρύχθηκε μοναρχία υπό την ηγεσία του βασιλιά Ζωγ Α’. Ο τελευταίος ακολούθησε πολιτική προσέγγισης με την Ιταλία και τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά δεν μπόρεσε να αποφύγει τη στρατιωτική κατοχή της Αλβανίας από τους Ιταλούς φασίστες.

Κογκρέσο Lushni

Στις 7 Απριλίου 1939, η     χώρα καταλήφθηκε από τα στρατεύματα του Μουσολίνι, γεγονός που έβαλε τέλος στη μοναρχία, η οποία διήρκεσε 11 χρόνια. Το 1943, η χώρα καταλήφθηκε από τα ναζιστικά στρατεύματα του Χίτλερ. Η αντίσταση στις ξένες επιθέσεις είναι γνωστή ως Αντιφασιστικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο. Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έφερε σε ισχύ το σταλινικό καθεστώς του Ενβέρ Χότζα.

Νέα των New York Times για την ιταλική εισβολή στην Αλβανία

Για περίπου 50 χρόνια, το ολοκληρωτικό καθεστώς    ακολούθησε μια πολιτική απομόνωσης, αφήνοντας τη χώρα σε οικονομική φτώχεια και εντελώς απομονωμένη από τη διεθνή κοινότητα. Η οικονομική της πολιτική βασιζόταν στην αρχή της «αυτοδυναμίας», που απαγόρευε δάνεια και πιστώσεις από το εξωτερικό. Αυτή η κατάσταση συνεχίστηκε μέχρι το 1991, όταν η Αλβανία, ως αποτέλεσμα των νέων ανέμων που έπνεαν στην Ανατολική Ευρώπη, τελικά βγήκε από την απομόνωση.

Ο Ενβέρ Χότζα απεικονίζεται ως ηγέτης της Αλβανίας

Η Αλβανία διεξάγει πλουραλιστικές εκλογές από το 1991    . Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, μαζί με τους συμμάχους του, βρίσκεται πλέον στην εξουσία από το 2013. Από το 2009, η Αλβανία έχει ενταχθεί στο ΝΑΤΟ ως πλήρες μέλος. Τώρα η χώρα διέρχεται μια σειρά μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενσωμάτωση της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Η πτώση του αγάλματος του Ενβέρ Χότζα στα Τίρανα το 1991   .