Dziedzictwo komunizmu jest nadal widoczne w Albanii, gdzie w całym krajobrazie rozsianych jest ponad 200 000 betonowych bunkrów. Zbudowane przez reżim Envera Hodży przez 40 lat, bunkry te zostały zaprojektowane, aby udaremnić inwazję wojskową na kraj. Choć miały one dla Albanii niewielką wartość obronną, dziś są przedmiotem zainteresowania odwiedzających ten kraj. Albańskie bunkry można znaleźć w różnych kształtach, rozmiarach i kolorach. Główne atrakcje: bunkier przeciwatomowy Bunk’art 1 w pobliżu Mount Daiti i Bunk’art 2 w pobliżu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Muzeum Tajnego Nadzoru niesławnego Sigurimi, pomnik Post Bllok w Tiranie, bunkier Gjirokaster, Muzeum Dyktatury. Terror, Muzeum Diecezjalne w Szkodrze.
Po przejęciu władzy w listopadzie 1944 r. nowy rząd komunistyczny podjął natychmiastowe działania w celu konsolidacji władzy.
W styczniu 1945 r. utworzono w Tiranie specjalny sąd ludowy pod przewodnictwem nowego ministra spraw wewnętrznych Korçy Koçi Zokse (1917-1949), którego zadaniem było sądzenie zbrodniarzy wojennych Amajor. Ten trybunał przeprowadził serię trwających miesiące procesów pokazowych, podczas których setki rzeczywistych lub podejrzanych przeciwników reżimu zostało skazanych na śmierć lub długie lata więzienia. W marcu własność i majątek prywatny skonfiskowano za pomocą specjalnego podatku dochodowego, eliminując w ten sposób klasę średnią, a przemysł znacjonalizowano.
Komunistyczne kierownictwo w Albanii, która zawsze cierpi z powodu podziałów frakcyjnych, wkrótce po dojściu do władzy podzieliło się na dwa obozy. Zerwanie między Tito a Józefem Stalinem w 1948 roku dało Enverowi Hodży sojusznika z ZSRR, przy którego wsparciu mógł teraz działać na rzecz utrzymania swojej pozycji i wkrótce udało mu się zlikwidować swoich rywali. W czerwcu 1948, po kilku latach kurateli jugosłowiańskiej, Albania znalazła się w części sowieckiej.
Związek Albanii ze Związkiem Radzieckim miał wiele zalet. Strona sowiecka zaoferowała dużą pomoc żywnościową i gospodarczą, aby zrekompensować straty spowodowane przerwaniem pomocy jugosłowiańskiej. Zapewnili także reżimowi Hodży ochronę militarną zarówno z sąsiedniej Jugosławii, jak i Zachodu w czasie, gdy zimna wojna była w szczytowym momencie. Ponieważ Albania nie dzieliła wspólnej granicy ze Związkiem Radzieckim, nie istniało bezpośrednie ryzyko bezpośredniego przejęcia politycznego, a przywódcy Albanii byli w dużej mierze zainteresowani utrzymaniem formalnej niepodległości kraju.
Osadzona w rosyjskiej sferze Albania weszła w okres głębokiej izolacji od reszty świata. „Budujemy socjalizm z kilofem w jednej ręce i karabinem w drugiej” – to hasło partii, by stworzyć mentalność. Do 1955 roku Albania stała się uosobieniem stalinowskiego państwa, sowieckie modele skopiowane lub przystosowane do prawie wszystkich dziedzin życia Albanii.
Kiedy jednak Nikita Chruszczow (1894-1971) w tajnym przemówieniu na XX Zjeździe KPZR w lutym 1956 r. potępił zbrodnie i kult jednostki Józefa Stalina, Enwer Hodża potępił rewizjonizm. Po pewnych sprytnych i bezwzględnych manewrach politycznych udało mu się przezwyciężyć krytykę własnej stalinowskiej polityki i zachować władzę.
W grudniu 1961 roku Związek Radziecki zerwał stosunki dyplomatyczne z Albanią, a Enver Hodża skierował swoją uwagę na Daleki Wschód w poszukiwaniu nowego patrona. Sojusz chińsko-albański, który miał trwać od 1961 do lipca 1978 r., zradykalizował życie polityczne, gospodarcze i społeczne w Albanii i jeszcze bardziej odizolował kraj od Europy i reszty świata. Chińska Republika Ludowa udzieliła Albanii dużej pomocy rozwojowej, w tym towarów i niskooprocentowanych pożyczek, ale ta pomoc nie była wystarczająca do promowania wzrostu gospodarczego.
Aby powstrzymać falę powszechnego niezadowolenia z jego rządów, Enver Hoxha zastosował swoją zwykłą taktykę kontrataku, rozpoczynając pod koniec 1965 r. kampanię w stylu chińskim, aby „zrewolucjonizować wszystkie aspekty życia w kraju”, co jest przypadkową kampanią. z rewolucją kulturalną w Chinach. Terror przeciwko albańskim pisarzom i intelektualistom nastąpił w latach 1973-1975, porównywalny, przynajmniej w duchu, do stalinowskich czystek z lat 30. XX wieku. Te lata były poważnym niepowodzeniem dla rozwoju kultury albańskiej. Seria czystek utrzymywała inne sektory społeczeństwa, a raczej całą populację, w stanie zamętu i niepewności. Po śmierci Envera Hodży 11 kwietnia 1985 r. władza polityczna przeszła w ręce jego następcy, Ramiz Alia ze Szkodry, który rządził krajem łagodniejszą ręką.
Podstawy systemu komunistycznego w końcu zatrzęsły się na początku lipca 1990 roku, kiedy tysiące młodych Albańczyków z narażeniem życia szukało azylu politycznego w ambasadach Niemiec, Włoch i Francji w Tiranie. W ciągu sześciu miesięcy upadła jednopartyjna dyktatura, która przez prawie pół wieku dominowała w każdym aspekcie życia Albańczyków. Pluralizm polityczny został wprowadzony w grudniu 1990 r., a pierwsze wielopartyjne wybory w tym kraju odbyły się 31 marca 1991 r. Dziwne, jak teraz z perspektywy czasu, nawet dla samych Albańczyków, ortodoksyjny stalinizm przetrwał w Albanii bez szwanku i niezmieniony przez 37 lat po rządach Stalina. śmierć w 1953 roku.
Chociaż ostateczną ocenę okresu „asocjalistycznego” w Albanii trzeba będzie pozostawić historykom i politologom przyszłości, spuścizna 46 lat izolacji Asplen pod rządami marksistów-leninistów wydaje się pozostawić niewiele więcej niż powszechną nędzę i gospodarki do kraju. Kiedy ostatecznie zlikwidowano rządy jednej partii, nie pozostało praktycznie żadne przywództwo intelektualne, które mogłoby wypełnić tę pustkę. Maleńka socjalistyczna gospodarka i społeczeństwo Albanii legły w gruzach. Tak więc na początku lat 90. naród albański znalazł się w stanie katastrofy politycznej, gospodarczej i społecznej.
Drzwi „Bunkery Albanii” Robert Elsie
Dziedzictwo komunizmu jest nadal widoczne w Albanii, gdzie w całym krajobrazie rozsianych jest ponad 700 000 betonowych bunkrów. Zbudowane przez reżim Envera Hodży przez 40 lat, bunkry te zostały zaprojektowane, aby udaremnić inwazję wojskową na kraj. Choć miały one dla Albanii niewielką wartość obronną, dziś są przedmiotem zainteresowania odwiedzających ten kraj. Albańskie bunkry można znaleźć w różnych kształtach, rozmiarach i kolorach. Istnieją projekty mające na celu przekształcenie dużych pokoi w podstawowe pokoje hotelowe, inne zostały już przekształcone przez przedsiębiorczych Albańczyków w stoiska z napojami i burgerami. Bunkry są wkomponowane w tkankę codziennego życia Albanii i na pewno zobaczysz je podczas swojej wizyty. Zrozumienie, dlaczego zbudowano te bunkry, oznacza zrozumienie totalitaryzmu, komunistycznego reżimu Envera Hodży. Nieustannie odczuwając paranoję obcej inwazji, dyktatura Hodży zleciła budowę infrastruktury obronnej tak skomplikowanej, że uczyniła ją niedopuszczalnie kosztowną dla każdego potencjalnego napastnika. Jego mechanizmem przezwyciężenia tej paranoi była budowa setek tysięcy betonowych fortyfikacji, mimo że kraj był prawie zrujnowany. Jednak biorąc pod uwagę, że Albania nigdy nie została najechana za rządów Hodży, nie można nie zastanawiać się, czy jego kampania budowy bunkra nie powiodła się. Jego mechanizmem przezwyciężenia tej paranoi była budowa setek tysięcy betonowych fortyfikacji, mimo że kraj był prawie zrujnowany. Jednak biorąc pod uwagę, że Albania nigdy nie została najechana za rządów Hodży, nie można nie zastanawiać się, czy jego kampania budowy bunkrów nie powiodła się. Jego mechanizmem przezwyciężenia tej paranoi była budowa setek tysięcy betonowych fortyfikacji, mimo że kraj był prawie zrujnowany. Jednak biorąc pod uwagę, że Albania nigdy nie została najechana za rządów Hodży, nie można nie zastanawiać się, czy jego kampania budowy bunkra nie powiodła się.
